Dünyanın en yaygın canlılarından biri olmasına rağmen, Alicella gigantea adını duyan pek az kişi vardır. Bu büyük ve soluk renkli canlı, okyanusların en derin noktalarında yaşıyor ve Dünya’nın en büyük amfipodlarından biri olarak kabul ediliyor.
Amfipodlar, kabuklu deniz canlıları ailesinin üyeleri olup, genellikle yandan sıkıştırılmış bir vücut yapısına sahipler. Alicella gigantea ise 34 santimetreye kadar büyüyebilen nadir bir tür.
İlk kez 1899 yılında tanımlanan bu dev amfipod hakkında, yaşadıkları derinliğin 3.890 ile 8.931 metre arasında olduğu dışında pek bir şey bilinmiyor. Görünüşte nadir bulunan bir canlı gibi durmasına rağmen, aslında derin denizlerin zor koşullarına çok iyi uyum sağlamış bir tür olduğu biliniyor.
Batı Avustralya Üniversitesi’nde görev yapan araştırmacılar, Pasifik, Atlantik ve Hint Okyanusu’ndan 75 farklı bölgeden toplanan yaklaşık 200 Alicella gigantea kaydını inceledi. Bu çalışmanın sonunda, bu türün dünya okyanuslarının yüzde 59’una yakın bir alanına yayıldığı ortaya çıktı. Araştırmacılar, bu bulgunun Alicella gigantea’nın aslında nadir değil, derin denizlerde oldukça yaygın ve geniş alanlarda yaşayan bir tür olduğunu gösterdiğini söylüyorlar.
Dünya yüzeyinin yaklaşık yüzde 71’ini kaplayan denizler, aslında en büyük ekosistemlerden biri. Alicella gigantea, “hadal kuşak” diye adlandırılan, Dünya’nın en derin, en karanlık ve en zorlu deniz bölgelerinde hayatta kalmayı başarmış bir canlı. 2021’de yapılan DNA araştırmaları, türün enerji tasarrufu yapmasını, açlığa dayanmasını ve yüksek basınca karşı direnç göstermesini sağlayan özel genlere sahip olduğunu ortaya koydu.
Bir başka ilginç nokta ise, bu türün büyük boyutlarının rastlantı olmadığı yönünde. Alicella gigantea’nın genetik yapısında bulunan aPKC adlı gen, kapibara gibi büyük memelilerde de bulunan ve büyüme ile enerji kullanımını düzenleyen bir gen. Bu da, türün büyük boyutlarının evrimsel bir uyum olduğunu düşündürüyor. Böylece, derin denizlerin zorlu koşullarında, yiyecek az olsa bile daha uzun süre hayatta kalabiliyor.
Bu önemli bulgular, Royal Society Open Science dergisinde yayımlanan bir çalışma ile bilim dünyasıyla paylaşıldı…
